การขายฝาก คือ สัญญาซื้อขายซึ่งกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินตกเป็นของผู้ซื้อฝากทันที เหมือนสัญญาซื้อขายทั่วไป แต่มีข้อตกลงแตกต่างกันตรงที่ ผู้ขายฝากจะได้รับกรรมสิทธิ์ในที่ดินกลับคืนต้องขอไถ่ถอนภายในกําหนดเวลาสัญญาหรือภายใน เวลาที่กฎหมายกําหนด กล่าวคือ ถ้าเป็นอสังหาริมทรัพย์ มีกําหนด 10 ปี และถ้าเป็นสังหาริมทรัพย์ มีกําหนด 3 ปีนับแต่เวลาซื้อขาย และข้อตกลงนี้จะต้องมีขึ้นขณะที่ทำสัญญาซื้อขายกันเท่านั้น ถ้าทำข้อตกลงหลังทำสัญญาซื้อขายสัญญาดังกล่าวถือเป็นคำมั่นว่าจะขายคืนไม่ใช่สัญญาขายฝาก ทรัพย์สินใดขายฝากได้บ้าง ทรัพย์สินทุกชนิดขายฝากได้ ไม่ว่าจะเป็นบ้าน ที่ดิน รถยนต์ เรือ นาฬิกา แต่การซื้อขายทรัพย์บางอย่างต้องทำตามแบบที่กฎหมายกำหนดไว้

          ซึ่ง จุดเด่น ของ การขายฝาก ก็คือ สิทธิการถือครองที่เราสามารถไถ่ถอนกลับมาเป็นของเราได้(ในระยะเวลากำหนดของสัญญา) แม้ว่าจะขายฝากไปแล้ว เมื่อเทียบกับการขายขาดที่เป็นการเปลี่ยนผู้ถือครองถาวร ที่สำคัญคือวงเงินที่เหมาะสม ทำให้หาผู้ซื้อฝากได้ง่าย และไม่ต้องใช้จ่ายในการทำโฆษณา ลงประกาศขาย

แบบของสัญญาขายฝาก

1. ถ้าเป็นการขายฝากอสังหาริมทรัพย์ (ทรัพย์ที่เคลื่อนที่ไม่ได้) เช่น บ้าน หรือที่ ดิน หรือขายฝากเรือกำปั่น หรือเรือที่มีระวางตั้งแต่หกตันขึ้นไป เรือกลไฟหรือเรือยนต์ที่มี ระวางตั้งแต่ห้าตันขึ้นไป เรือนแพที่คนอยู่อาศัย สัตว์พาหนะ เช่น ช้าง ม้า โค เป็นต้น
2. ถ้าเป็นการขายฝากสังหาริมทรัพย์ ที่มีราคา 500 บาทหรือเรียกว่า 500 บาท ขึ้นไป การขายฝากนี้จะต้องทำหลักฐานเป็นหนังสือ ให้ผู้ขายและผู้ซื้อลงชื่อไว้ในหนังสือ หรือต้องมีการวางมัดจำ หรือมีการชำระหนี้บางส่วนไปแล้ว มิฉะนั้นจะฟ้องร้องให้ศาล บังคับไม่ได้

ขั้นตอนของสัญญาขายทั่วไป

1. ประกาศขาย ตั้งราคาขายที่เหมาะสมเพื่อดึงดูดให้ผู้ซื้อสนใจ
2. แลกเปลี่ยน ผู้ขายจะได้เงิน ส่วนผู้ซื้อจะได้รับโฉนด ทำสัญญาที่กรมที่ดิน และเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนั้นๆ

ขั้นตอนของสัญญาขายฝาก

          1.ประกาศขายฝาก ผู้ต้องการขายฝาก ระบุระยะเวลาสัญญาที่จะไถ่ถอน เพื่อให้ง่ายต่อการตัดสินใจกับผู้ซื้อฝาก

          2.แลกเปลี่ยน ผู้ขายฝากจะได้รับเงินสดทันทีหลังทำสัญญาที่กรมที่ดิน ส่วนผู้ซื้อฝากจะได้รับโฉนดค้ำประกัน

          3.เมื่อครบกำหนดสัญญา ผู้ขายฝากจะต้องนำเงินมาไถ่ถอนที่ดินคืน+ดอกเบี้ย ส่วนผู้ซื้อฝากก็จะคืนโฉนด เป็นอันเรียบร้อย

สัญญาขายฝาก จะประกอบไปด้วย

• ทำสัญญาที่ใด
• วัน เดือน ปี ที่ทำสัญญา
• รายละเอียดของผู้ซื้อ
• รายละเอียดของผู้ขาย
• รายละเอียดของทรัพย์สินที่จะขายฝาก
• ราคาที่ตกลงซื้อขายกัน
• ข้อตกลงของสัญญาซื้อขายระหว่างสองฝ่าย
• ระยะเวลาที่สามารถไถ่ทรัพย์สินคืนได้
• วันที่พ้นกำหนดไถ่คืน
• ราคาที่ผู้ขายจะต้องไถ่คืน
• ลงชื่อผู้ซื้อ ผู้ขายฝาก และพยาน

          สรุป สัญญาขายฝาก คืออะไร สัญญาซื้อขายซึ่งกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินตกเป็นของผู้ซื้อฝากทันที เหมือนสัญญาซื้อขายทั่วไป แต่มีข้อตกลงแตกต่างกันตรงที่ ผู้ขายฝากจะได้รับกรรมสิทธิ์ในที่ดินกลับคืนต้องขอไถ่ถอนภายในกําหนดเวลาสัญญา